Artykuł pochodzi z wydania: Lipiec-Sierpień 2024
Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (dalej: GUNB) od kilku lat intensywnie rozwija katalog cyfrowych usług, by w jak największym stopniu przyspieszyć i uprościć działania związane z procesem budowlanym. Choć kluczowe etapy pracy nad wdrożeniem nowych rozwiązań zostały już zamknięte, to zespół stale pracuje nad optymalizowaniem udostępnionych narzędzi, a także nad rozwijaniem katalogu szkoleń dla uczestników procesu budowlanego
Prace rozpoczęły się w 2020 r. Od tego momentu GUNB sukcesywne realizował zadania związane z cyfrową transformacją. W efekcie branża budowlana zyskała szereg narzędzi do załatwiania urzędowych spraw drogą elektroniczną, m.in.: Elektroniczny Dziennik Budowy (EDB), Centralną Ewidencję Emisyjności Budynków (CEEB), Cyfrową Książkę Obiektu Budowlanego (c-KOB) czy System do Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie (SOPAB).
Cyfrowy proces budowlany w liczbach
Elektroniczny Dziennik Budowy to narzędzie, które pozwala na bieżące śledzenie wpisów, wygodne monitorowanie budowy i generowanie raportów. W ramach tego rozwiązania GUNB zarejestrował już blisko 9,3 tys. użytkowników i ponad 1,1 tys. dzienników.
Z pierwszej w Polsce bazy źródeł ciepła i spalania paliw (CEEB) aktywnie korzysta 2 mln obywateli, 32 tys. urzędników i 5,8 tys. przedsiębiorców. Od początku jej funkcjonowania złożono 9,5 mln deklaracji dotyczących źródeł ciepła i spalania, zrealizowano 610 tys. przeglądów przewodów kominowych i ponad 1,5 mln inwentaryzacji, które pozwalają na uproszczoną analizę efektywności energetycznej budynków i tego, jak ją poprawić.
O użyteczności zaprojektowanych rozwiązań świadczą także dane dotyczące Cyfrowej Książki Obiegu Budowlanego. Z oficjalnej rządowej aplikacji korzysta 9 tys. użytkowników – GUNB zarejestrował dotychczas ponad 10 tys. cyfrowych książek.
Kropką nad i w procesie cyfrowej transformacji GUNB-u nazywany jest System do Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie. To pierwszy, bezpłatny, ogólnopolski, centralny i zintegrowany system do prowadzenia postępowań administracyjnych w budownictwie. W ostatnim czasie zespół odpowiedzialny za jego doskonalenie umożliwił generowanie sprawozdań B-06 dla Głównego Urzędu Statystycznego, automatyczne wyliczanie terminów w sprawie z uwzględnieniem powodów wstrzymania oraz dodawanie informacji o opłatach skarbowych. Udoskonalono filtrowanie spraw i formularzy dodawania pisma, a także wprowadzono automatyczne podpowiedzi przy dodawaniu obiektu budowlanego w sprawach PB-16, PB-16a, PB-17, PB-17a.
Akademia GUNB
Choć statystyki wskazujące, że wymienione usługi są aktywnie wykorzystywane, można by uznać za potwierdzenie zamknięcia kluczowego etapu cyfrowej transformacji procesu budowlanego, to prace GUNB-u w tym obszarze bynajmniej nie stanęły w miejscu. Zespół zaprojektował Akademię Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, czyli ogólnodostępną darmową platformę szkoleniową, dzięki której uczestnicy procesu budowlanego zyskali wsparcie w realizacji obowiązków i są na bieżąco edukowani w zakresie udostępnianych cyfrowych narzędzi i aplikacji.
To nowoczesne centrum edukacyjne powstało z myślą o osobach zawodowo związanych z procesem budowlanym, m.in. inżynierach, architektach, kierownikach robót budowlanych, urzędnikach organów nadzoru budowlanego i administracji architektoniczno-budowlanej, jednak może z nich skorzystać każda zainteresowana osoba.
Baza szkoleń jest systematycznie rozwijana – eksperci przygotowują nowe kursy na podstawie ankiet, w których użytkownicy sygnalizują, jakie tematy ich interesują. Obecnie można skorzystać z 34 szkoleń. Dotyczą one m.in. usług cyfrowych wdrażanych przez GUNB, podpisu elektronicznego czy procedury uzyskiwania pozwolenia na budowę. Liczba użytkowników Akademii przekroczyła już 8 tys. Nowe kursy publikowane są co drugą środę.
Cyfryzacja to mentalna zmiana
„Cyfryzujemy proces budowlany od 4 lat i jest to strategiczny kierunek rozwoju nadzoru budowlanego. Zamknęliśmy kluczowe etapy, czyli modernizację rejestrów i wdrożenie nowych systemów. Intensywnie pracujemy nad Centralną Ewidencją Emisyjności Budynków (CEEB) i Systemem do Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie (SOPAB). Aktualnie naszym celem jest rozbudowa CEEB o nowy rejestr świadectw charakterystyki energetycznej. Podjęliśmy także inicjatywę projektową w ramach FERC na dalszą rozbudowę ewidencji. Jeśli chodzi o SOPAB – w listopadzie 2023 r. rozpoczął się pilotaż wersji MVP z udziałem organów administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego, a pod koniec 2023 r. przeprowadziliśmy serię szkoleń dla 3 tys. osób. Ważnym narzędziem jest też Cyfrowa Książka Obiegu Budowlanego (c-KOB). Od stycznia br. szybko rośnie liczba cyfrowych książek, jej użytkowników, a także zainteresowanie szkoleniami. Już dziś mogę powiedzieć, że planujemy znaczne poszerzenie bazy edukacyjnej w tym zakresie. Cyfryzacja procesu budowlanego to nie tylko tworzenie nowych rozwiązań IT – to także zmiany w prawie budowlanym, modernizacja starych systemów oraz szeroka współpraca ze wszystkimi uczestnikami tego procesu: urzędami, izbami, organizacjami branżowymi czy pozarządowymi. Cyfryzacja to również zmiana mentalna.” Dorota Cabańska – Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego
Karolina Poręba
