Zaawansowane rozwiązania technologiczne są coraz powszechniej wykorzystywane w sektorze ochrony zdrowia. Transformacja cyfrowa przyspiesza, aby zapewnić wszystkim stronom – pacjentom, lekarzom i instytucjom odpowiedzialnym za zdrowie publiczne – wysoki poziom bezpieczeństwa i optymalizację działania.
Już na początku przyszłego roku do takich rozwiązań jak e-recepta i Internetowe Konto Pacjenta dołączy e-skierowanie. Choć ustawowy obowiązek wchodzi w życie w dniu od 8 stycznia 2021 r., to już teraz wiele placówek wystawia e-skierowania (ogółem ponad 4 mln w dniu 3 grudnia 2020 r.). Liczba cyfrowych usług w zdrowiu w Polsce systematycznie rośnie, poprawiając jakość i dostępność opieki medycznej.
Patrząc szerzej na cyfryzację, dostrzeżemy nie tylko tak oczywistą korzyść, jak zwiększenie wygody w zakresie świadczenia usług medycznych i korzystania z nich, ale również ogromną zmianę systemową, która jest odpowiedzią na wyzwania społeczeństwa informacyjnego. Jak tłumaczy Agnieszka Kister, dyrektor Centrum e-Zdrowia, gromadzenie i wymiana danych (EDM) w jednym miejscu umożliwi zbudowanie algorytmów, na podstawie których można planować politykę zdrowotną, zapobiegać nadużyciom czy prognozować zagrożenia epidemiczne. – To również szansa na optymalizację kosztów i podniesienie jakości świadczeń zdrowotnych. Polska zrobiła ogromny krok w tym kierunku. Teraz dbamy, by nie zmarnować tego potencjału – mówi dyrektor Kister.
Sprawdzanie procesu
W przyszłości cała dokumentacja medyczna pacjenta będzie dostępna elektronicznie. 16 listopada w miejscowości Wysokie (woj. lubelskie) zarejestrowane zostało pierwsze zdarzenie medyczne oraz zaindeksowano pierwszą elektroniczną dokumentację medyczną (EDM) w systemie e-zdrowia (P1). Pierwsze zdarzenie medyczne wraz z indeksem EDM zostało wystawione w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej w ramach pilotażu funkcjonalności Zdarzeń Medycznych oraz indeksowania i wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej.
Pilotaż EDM rozpoczął się w sierpniu tego roku i potrwa do kwietnia 2021 r. Jego celem jest sprawdzenie procesu przekazywania danych o świadczeniach zdrowotnych do centralnego systemu e-zdrowie (P1). Pozwoli on również na ocenę poprawności wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej między podmiotami.
Zmiany w dobrym tempie
Elektroniczna dokumentacja medyczna to również umożliwienie lekarzom szybkiego dostępu do ważnych danych medycznych pacjenta, co ma niebagatelne znaczenie np. w razie czynności ratunkowych. Pozwala także optymalizować koszty poprzez uniknięcie powielania badań czy też niepożądanych interakcji lekowych. Daje również możliwość rozwoju telemedycyny.
W kwestiach stricte technicznych podczas ostatnich wdrożeń największe wyzwanie dotyczyło systemów lokalnych. Na polskim rynku działa kilkadziesiąt firm IT dostarczających systemy gabinetowe i szpitalne. Centrum e-Zdrowia (do sierpnia 2020 r. funkcjonujące jako Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia) starało się je jak najwcześniej zachęcać do zbudowania modułu e-recepty. Jeszcze w 2019 r. została opublikowana dokumentacja integracyjna oraz udostępnione środowisko testowe. Początkowo wśród wyzwań, z jakimi borykano się od strony technicznej, były błędy w systemach lokalnych, skutkujące np. rozbieżnością danych zawartych w warstwie wizualnej i technicznej e-recepty. W krótkim czasie wszystkie tego typu błędy zostały wyeliminowane.
Warto podkreślić, że na tle doświadczeń z wdrożeniem e-recepty w innych krajach zarówno jakość, jak i tempo wprowadzania zmian w Polsce wypadło bardzo dobrze. Dość powiedzieć, że Hiszpania wdrażała e-receptę przez osiem lat, Stany Zjednoczone kilkanaście, a w Polsce zajęło to niewiele ponad rok.
Większa skuteczność systemu
Ekosystem e-zdrowia (P1) wkrótce wzbogaci się o kolejne elementy. Najbliższym są wspomniane już elektroniczne skierowania. W przygotowaniu są również takie rozwiązania, jak centralna e-rejestracja i platforma e-wizyt na Internetowym Koncie Pacjenta, a także aplikacja mobilna mojeIKP.
Tak duże zmiany techniczne i organizacyjne nigdy nie są łatwe. Od wszystkich interesariuszy wymaga to ogromnego wysiłku. Kluczowa jest kwestia organizacyjna – poznanie i wdrożenie nowych zasad, a przede wszystkim przekonanie kadry medycznej do tego, by je stosować. Kraje, które już wprowadziły cyfrowe rozwiązania, zwiększyły skuteczność systemu ochrony zdrowia. Dlatego również w Polsce należy je implementować, aby usprawnić cały system, a tym samym zapewnić wyższy poziom ochrony zdrowia obywateli.
