Artykuł pochodzi z wydania: Luty 2021
Rockstor oferuje linuksową implementację serwera NAS wykorzystującą system plikowy Btrfs ze wszystkimi jego zaletami i niedoskonałościami. To jedno z ciekawszych rozwiązań dostępnych bezpłatnie.
Rockstor jest programowym rozwiązaniem klasy Network Attached Storage (NAS) i prywatnej chmury, opartym na Linuksie i systemie plikowym Btrfs (B-tree file system). System bazuje na dystrybucji CentOS w wersji 7 z nowszym jądrem z repozytorium ELRepo oraz aplikacjami Rockstor opracowanymi, aby integrować sprzęt i oprogramowanie w jednym łatwym w instalacji i zarządzaniu rozwiązaniu do magazynowania i udostępniania danych. Oprogramowanie dostarcza funkcje serwera NAS, czerpiąc z funkcjonalności systemu plikowego Btrfs i linuksowych technologii. Udziały sieciowe mogą być udostępniane w czterech protokołach: NFS, CIFS/SMB, SFTP oraz AFP. Rozwiązanie pozwala na uruchamianie dodatkowych aplikacji w kontenerach Docker, aby przekształcić urządzenie w prywatny serwer chmury, stację multimedialną czy serwer dla popularnych aplikacji webowych.
Choć Rockstor jawi się jako dojrzały projekt, to, zgodnie z dokumentacją, wiele jego funkcji ma nadal status beta. Mowa tutaj o pewnych cechach Btrfs: migawkach COW (Copy-on-Write, czyli kopiowanie przy zapisie), mechanizmach zarządzania pulami oraz udziałami online, ale i funkcjach serwera NAS, takich jak udostępnianie udziałów przez SMB, integracja z Active Directory czy replikacja asynchroniczna między instancjami Rockstor. W skrócie: Rockstor jest dystrybucją dla NAS, która najpełniej implementuje funkcje Btrfs, choć sam system plikowy nadal ma pewne braki. Nietrudno odnaleźć je w interfejsie Rockstora. W momencie tworzenia puli magazynowania znajdziemy np. ostrzeżenie o tym, że nadmiarowe konfiguracje RAID 5 i RAID 6 nie są zalecane w trybie produkcyjnym. Poza tym administrator nie może wymusić rozmiaru udziału (analogia do quoty) z uwagi na niekompletne wsparcie dla tej funkcji w samym Btrfs.
Dyski, pule, udziały
Rockstor powiela klasyczną koncepcję przechowywania danych z podziałem na dyski (disks), pule przechowywania (pools) oraz udostępniane udziały (shares). Oprogramowanie pozwala wykorzystać dowolne urządzenia blokowe podłączone przez SCSI/SATA lub udostępnione w sieci SAN. Administrator może wykorzystać klasyczne dyski HDD/SSD, pamięci USB, karty SD czy punkty montowań LUKS (Linux Unified Key Setup). Rockstor zainstalujemy w pamięci USB (zalecane 3.0) lub wydzielonym dysku SSD (preferowane). System ma wbudowane narzędzia do monitorowania statusu dysków (razem) oraz zarządzania nośnikami, w tym funkcje ponownego skanowania czy możliwości przełączenia dysku w tryb pozwalający bezpiecznie odłączyć go od urządzenia (hot-plug).
Rockstor dostarcza narzędzia do operowania na pulach, w tym dodawania dysków, zwiększania (rozszerzania) pojemności puli oraz zmiany profilu nadmiarowości (typu RAID). Ma wbudowane funkcje konserwacji macierzy. Zmiana rozmiaru puli wymusza wykonanie w tle operacji równoważenia obciążeń (balance), w trakcie której dane rozkładane są równomiernie między wszystkie dyski w puli. Rockstor wspiera konfiguracje z dyskami, na których założono system plikowy Btrfs bez podziału na partycje. Nośniki z tablicą partycji są również wspierane i mogą zostać skonfigurowane w puli magazynowania, choć nie jest to zalecane. Wymaga to nadania dyskowi roli, czyli przypisania mu etykiety informującej, w jakim celu może zostać użyty. Oprogramowanie ma także wbudowane funkcje oczyszczania danych z dysku (wipe), na którym istniał wcześniej system plikowy i dane, oraz szyfrowania dysków z wykorzystaniem mechanizmu LUKS.
Oprogramowanie potrafi zająć sporo zasobów systemowych, szczególnie jeśli zamierzamy instalować dodatki Dockera, zatem nie jest to rozwiązanie dedykowane dla przestarzałych komputerów czy urządzeń o ograniczonej konfiguracji sprzętowej. Rockstor pozwala udostępniać udziały sieciowe w czterech protokołach: NFS, CIFS/SMB, SFTP i AFP (planowane jest też wsparcie dla WebDAV). Wymaga to zdefiniowania udziałów na puli magazynowej, a później wyeksportowania ich w wybranym protokole, tak by były widoczne dla innych komputerów. Dla protokołu SMB administrator może zdecydować, czy udział będzie mógł być przeglądany (browsable), dostępny dla gości (guest access) albo udostępniony tylko do odczytu (read-only). Opcja Shadow Copy włącza mechanizm wersjonowania, dzięki czemu użytkownicy komputerów Windows będą mogli przywracać starsze wersje tego samego pliku.
[…]
Artur Pęczak
Autor zawodowo zajmuje się informatyką. Publikuje w magazynach komputerowych i serwisach internetowych
